พายุสุริยะ จะกระทบอุบลราชธานีหรือไม่??

คุยให้ฟังโดย Notebook LM

จากกระแสข่าวที่ว่า NOAA ประกาศเตือน เฝ้าระวัง พายุแม่เหล็กโลก รุนแรงระดับ G4 จับตา 2 มิ.ย. และอาจเกิดขึ้นในวันอังคารที่ 3 มิ.ย. โดยอ้างถึง เว็บไซต์ต่างประเทศ รายงานว่า NOAA ออกคำเตือนพายุแม่เหล็กโลกรุนแรง ก่อให้เกิดแสงเหนือในสหรัฐฯ พายุสุริยะ กำลังก่อตัวขึ้นอีกครั้ง นำมาซึ่งแสงเหนือโดยจะปรากฎในวันอาทิตย์ที่ 1 มิ.ย. ไปถึงวันจันทร์ที่ 2 มิ.ย. และอาจเกิดขึ้นในวันอังคารที่ 3 มิ.ย. 2568 นั้น UbonConnect ได้ตรวจสอบข้อมูลข้อเท็จจริงเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว ว่าจริงหรือไม่ และจะเกิดผลกระทบกับจ.อุบลราชธานีหรือไม่ ดังนี้

1.  เป็นข่าวปลอมหรือข่าวจริง? : มีทั้งข่าวปลอมและข่าวจริงปะปนกันอยู่

    ข่าวปลอม : ข่าวลือที่ระบุว่า 22 พ.ค. 68 เกิดพายุสุริยะ ทำให้อินเทอร์เน็ตล่ม นั้นเป็น *ข้อมูลเท็จ* กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอี) และ GISTDA ได้ตรวจสอบและชี้แจงแล้วว่าสภาพอวกาศในช่วงดังกล่าวเป็นปกติ และปัญหาระบบสื่อสารที่ผ่านมาไม่เกี่ยวข้องกับพายุสุริยะ

    ข่าวจริง : มีการเกิดพายุสุริยะ/พายุสนามแม่เหล็กโลกขึ้นจริง ในช่วงประมาณวันที่ 1-3 มิถุนายน 2568 โดยมีสาเหตุมาจากการปลดปล่อยมวลสารจากดวงอาทิตย์ (CME) จากบริเวณจุดมืด AR4100 ในช่วงปลายเดือนพฤษภาคม 2568. ศูนย์พยากรณ์สภาพอากาศในอวกาศ (SWPC) ของสหรัฐฯ ได้ออกประกาศเตือนภัย พายุสนามแม่เหล็กโลกระดับ G4 (รุนแรงมาก) สำหรับวันที่ 1-2 มิถุนายน 2568. GISTDA ของไทยก็ตรวจพบ พายุสนามแม่เหล็กโลกระดับปานกลาง (G3) ในประเทศไทยเมื่อคืนวันที่ 1 มิถุนายน 2568.

2.  สรุปสั้น ๆ ว่าพายุสุริยะคืออะไร?

    พายุสุริยะ คือ พายุสนามแม่เหล็กโลก (Geomagnetic Storm) ซึ่งเกิดจากอนุภาคพลังงานสูงและสนามแม่เหล็กที่ถูกปลดปล่อยออกมาจากดวงอาทิตย์ในรูปแบบของการปะทุ (Solar Flare) และการพ่นมวลสารจากดวงอาทิตย์ (Coronal Mass Ejection – CME) เคลื่อนที่มาถึงโลกและทำปฏิกิริยากับสนามแม่เหล็กโลก

    เหตุการณ์ในช่วงนี้มีความรุนแรงในระดับ G4 ในประเทศที่อยู่ในละติจูดสูง และตรวจพบระดับ G3 ในประเทศไทย.

3. จะเกิดผลกระทบอย่างไร?

    ผลกระทบหลักจะเกิดขึ้นในพื้นที่ละติจูดสูง เช่น ใกล้ขั้วโลกเหนือและใต้.

    ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น (โดยเฉพาะในพื้นที่เสี่ยงสูง):

        ระบบไฟฟ้า: อาจเกิดปัญหาการควบคุมแรงดันไฟฟ้าในวงกว้าง ระบบป้องกันอาจตัดวงจรไฟฟ้าออกโดยไม่ได้ตั้งใจ และมีความเป็นไปได้ที่จะต้องตัดกระแสไฟฟ้าบางส่วนเพื่อป้องกันความเสียหายรุนแรง. ในระดับ G4 อาจมีการตัดไฟชั่วคราวได้.

        ระบบนำทาง (GPS/GNSS): สัญญาณอาจมีความแม่นยำลดลง หรือใช้งานไม่ได้ชั่วคราวเป็นชั่วโมง. ความคลาดเคลื่อนในการระบุตำแหน่งอาจสูงขึ้นหลายเมตร.

        ระบบสื่อสาร: คลื่นวิทยุความถี่สูง (HF) ที่ใช้โดยหน่วยงานฉุกเฉิน, การบิน, หรือวิทยุสมัครเล่น อาจจางหายไปหรือใช้งานไม่ได้ชั่วคราวได้ การสื่อสารผ่านดาวเทียมอาจมีปัญหา.

        ดาวเทียม: อาจประสบปัญหา เช่น แรงต้านเพิ่มขึ้นในวงโคจรต่ำ การควบคุมทิศทางขัดข้อง หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เสียหายได้.

        แสงออโรรา (แสงเหนือ/แสงใต้): สามารถมองเห็นได้ในบริเวณที่กว้างขึ้นหรือละติจูดต่ำลงกว่าปกติ.

        สัตว์: สัตว์บางชนิดที่ใช้สนามแม่เหล็กโลกในการนำทางอาจหลงทิศ (ในระดับ G4).

    ผลกระทบต่อโทรศัพท์มือถือและอินเทอร์เน็ตในชีวิตประจำวัน:ไม่น่าจะได้รับผลกระทบโดยตรง เพราะใช้ความถี่วิทยุที่แตกต่างกัน และโครงสร้างพื้นฐานอินเทอร์เน็ตส่วนใหญ่ (เช่น สายไฟเบอร์) ไม่ได้รับผลกระทบจากพายุสุริยะโดยตรง. อย่างไรก็ตาม หากเกิดไฟฟ้าดับในพื้นที่ที่รองรับโครงข่ายสื่อสาร ก็อาจส่งผลกระทบทางอ้อมได้.

4.มีโอกาสเกิดขึ้นที่อุบลราชธานีหรือไม่? มีโอกาสเกิดขึ้นที่ประเทศไทยหรือไม่?

    ประเทศไทยอยู่ในเขตร้อน (ละติจูดต่ำ) ซึ่งได้รับผลกระทบจากพายุสุริยะ น้อยกว่า ประเทศที่อยู่ในละติจูดสูงใกล้ขั้วโลก.

    อย่างไรก็ตาม GISTDA ได้ตรวจพบพายุสนามแม่เหล็กโลกระดับ G3 ในประเทศไทย เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2568 ซึ่งระดับ G3 นี้บ่งชี้ถึงการรบกวนสนามแม่เหล็กโลกระดับรุนแรงปานกลาง และ มีโอกาสส่งผลกระทบ ต่อสัญญาณระบบนำร่องผ่านดาวเทียม (GPS) ทำให้ความแม่นยำลดลงชั่วคราว, การรบกวนสัญญาณคลื่นวิทยุความถี่สูง (HF), และการปฏิบัติการของระบบดาวเทียมในประเทศไทย

    ดังนั้น, แม้ความรุนแรงจะน้อยกว่าในพื้นที่ละติจูดสูง แต่ก็มีโอกาสเกิดผลกระทบในประเทศไทย (รวมถึงอุบลราชธานี ซึ่งอยู่ในประเทศไทย) ต่อระบบที่กล่าวมาข้างต้นได้ แม้จะไม่ใช่ผลกระทบรุนแรงระดับที่ทำให้เกิดไฟฟ้าดับวงกว้างเหมือนในพื้นที่เสี่ยงสูงก็ตาม

5.ควรเตรียมพร้อมในการรับมืออย่างไร? ต้องเตรียมตัวอะไรบ้างจึงจะลดความเสียหาย?

    การเตรียมพร้อมส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับการรับมือกับผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นกับเทคโนโลยีและโครงสร้างพื้นฐาน:

    สำหรับประชาชนทั่วไป:

        ติดตามข่าวสาร จากแหล่งข้อมูลที่เป็นทางการ เช่น GISTDA หรือ NOAA Space Weather Prediction Center.

        หากต้องใช้ GPS ที่มีความแม่นยำสูง (เช่น ในการเกษตร การสำรวจ) อาจต้อง เลื่อนการทำงานออกไป ในช่วงที่พายุมีความรุนแรงสูงสุด ระบบ GPS รุ่นใหม่ที่รับสัญญาณได้หลายดาวเทียมอาจได้รับผลกระทบน้อยกว่าระบบรุ่นเก่าที่รับสัญญาณความถี่เดียว.

        เตรียมพร้อมรับมือกับการไฟฟ้าดับชั่วคราว คล้ายกับการเตรียมพร้อมสำหรับภัยพิบัติอื่นๆ เช่น เตรียมไฟฉาย แบตเตอรี่สำรอง หรือพาวเวอร์แบงค์สำหรับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์.

        ถอดปลั๊กอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ไม่จำเป็น ในช่วงที่มีพายุรุนแรงที่สุด เพื่อลดความเสี่ยงจากแรงดันไฟฟ้าที่ผันผวน.

    สำหรับผู้ที่เกี่ยวข้องกับระบบที่อาจได้รับผลกระทบ:

        ผู้ประกอบการระบบไฟฟ้า ดาวเทียม หรือการสื่อสาร ได้รับการแจ้งเตือนให้เตรียมพร้อมและอาจต้องดำเนินมาตรการบรรเทาผลกระทบ.

        ผู้ใช้วิทยุความถี่สูง (HF) ควรเตรียมเปลี่ยนไปใช้ความถี่ต่ำกว่า หรือโหมดการสื่อสารแบบดิจิทัลหากสัญญาณถูกรบกวน.

        ธุรกิจที่พึ่งพาระบบนำทางด้วยดาวเทียม หรือการสื่อสารดาวเทียม/คลื่นวิทยุความถี่สูง ควรมี แผนสำรอง

สรุปคือ พายุสุริยะ/พายุสนามแม่เหล็กโลกที่กำลังเกิดขึ้นในช่วงนี้ เป็นเหตุการณ์จริง แม้ว่าข่าวลือเรื่องอินเทอร์เน็ตล่มในวันที่ 22 พฤษภาคม 2568 จะเป็นข่าวปลอม. ประเทศไทย (และอุบลราชธานี) มีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบ น้อยกว่า ประเทศในละติจูดสูง แต่ก็ตรวจพบว่าได้รับผลกระทบในระดับ G3 ซึ่งอาจส่งผลต่อระบบ GPS, การสื่อสารวิทยุ HF, และดาวเทียม การเตรียมตัวควรเน้นไปที่การติดตามข่าวสารอย่างเป็นทางการ และเตรียมพร้อมสำหรับความเป็นไปได้ที่ระบบนำทางและการสื่อสารบางประเภทอาจถูกรบกวนชั่วคราว

อ้างอิง :

• เซนเซอร์ GISTDA ตรวจพบพายุสนามแม่เหล็กโลกระดับปานกลาง (G3) ที่ประเทศไทย – สวพ.FM91: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก สวพ.FM91. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง)
• เตือนพายุแม่เหล็กโลกระดับ G4: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก มติชนออนไลน์. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง)
• แจ้งเตือนพายุสนามแม่เหล็กโลกระดับ G4 หวั่นกระทบต่อระบบนำทาง – TheStandard.co: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก TheStandard.co. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง)
• “พายุสุริยะ” G5 ส่งผลกระทบการสื่อสารโทรศัพท์มือถือและระบบไฟฟ้าหรือไม่ ? – posttoday: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก posttoday. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง)
• NOAA issues a ‘Severe’ solar storm alert, auroras expected across most of the U.S.: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก Earth.com. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง)
• Severe Geomagnetic Storm Alert for June 1-2 Could Affect GPS Navigation for Farmers: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก DTN/Progressive Farmer และมีการอ้างอิงถึงเว็บไซต์อื่นๆ สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม เช่น NOAA Space Weather Prediction Center ที่ https://www.swpc.noaa.gov/ หรือ www.swpc.noaa.gov และ Navigation Centers Civilian GPS Outage Reports ที่ https://www.navcen.uscg.gov/. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความ DTN/Progressive Farmer โดยตรง)
• UPGRADE to G4 Watch for 1-2 June | NOAA / NWS Space Weather Prediction Center: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก NOAA Space Weather Prediction Center และระบุ URL พื้นฐานคือ https://services.swpc.noaa.gov. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง แต่อยู่ในเว็บไซต์ของ NOAA/SWPC)
• Space Weather Impacts | NOAA / NWS Space Weather Prediction Center: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก NOAA Space Weather Prediction Center และระบุ URL พื้นฐานคือ https://services.swpc.noaa.gov. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง แต่อยู่ในเว็บไซต์ของ NOAA/SWPC)
• นิวซีแลนด์เปิดแผนรับมือพายุสุริยะเสี่ยงกระทบโครงสร้างสำคัญทั่วประเทศ: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก THAINZ และอ้างอิงจาก RNZ. มีการระบุ ลิงก์แหล่งที่มาโดยตรง: https://www.rnz.co.nz/news/national/535597/solar-storms-plans-for-extreme-storm-hitting-nz-revealed.
• พายุสุริยะมีผลกระทบต่อโลกอย่างไร? – สมาคมดาราศาสตร์ไทย: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก สมาคมดาราศาสตร์ไทย. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง)
• ดีอีเตือนข่าวปลอม “เกิดพายุสุริยะทำอินเทอร์เน็ตล่ม” สร้างความวิตกกังวล– สับสนให้ปชช. – สยามรัฐ: แหล่งข้อมูลนี้มาจาก สยามรัฐ. (ข้อความที่ให้มาไม่ได้ระบุลิงก์บทความโดยตรง)